Kada je Paraolimpijska Akademija “Junior” iz Kragujevca kroz donaciju USAID-a 2004. godine osigurala prve natjecateljske tandem bicikle na Balkanu slijepi i slabovidni sportaši su napravili pravi podvig u cilju promocije ove paraolimpijske discipline nesluteći da će njihova ideja postati draga tradicija ali i mnogo, mnogo više od toga.
3 Posade kragujevačkih tandem biciklista je tada krenulo u troetapnu vožnju put bratskog grada Mostara udaljenog 420 km.
Namera je bila da građanima grada pobratima na jedinstven način čestitaju obnavljanje starog mosta porušenog u ratnim dejstvima 1994. godine.
Pored više nego toplog dočeka domaćina glavni utisci su bili divljenje i neverica javnosti da su se šestoro biciklista na tri bicikla i tročlani prateći tim u vidno obeleženom vozilu usudili na ovakav poduhvat u vreme dok su se još vidale rane surovih ratnih razaranja i nije se slobodno putovalo.
Već tada su i domaćini i akteri događaja poželeli da dolazak tandem biciklista postane tradicija.
Već naredne godine manifestacija je zavredela pažnju i dobila institucionalnu podršku Ambasade BiH u Srbiji sa statusom visokog pokrovitelja, zbratimljenih gradova Kragujevca i Mostara ali i gradova kroz koje biciklisti prolaze: Užica, Višegrada i Sarajeva kao pokrovitelja koji obezbede smeštaj i ishranu za učesnike manifestacije kojih bude i više od 20.
U ovoj dragoj manifestaciji u kojoj se pedale okreću srcem sve više učešće uzimaju i naši prijatelji iz drugih gradova širom Srbije ali i iz inostranstva.
REZULTATI MANIFESTACIJE
Već 2007. godine na startu IV maratona, tadašnji ataše u ambasadi BiH u Beogradu za kulturnu, sportsku i privrednu saradnju g. Koča FOVEDARICA je ispraćajući bicikliste rekao da je “najveća razmena ljudskih resursa između BiH i Srbije upravo na relaciji dva zbratimljena grada Kragujevca i Mostara zahvaljujući upravo tandem biciklističkom maratonu.
Oko 1.000 sportista najmlađih kategorija iz jednog i drugog grada učestvuje u razmeni tokom cele godine po principu “deca kod dece” što manifestaciju čini održivom. Na taj način je obnovljeno pobratimstvo koje je samo utihnulo u toku ratnih dešavanja.
Manifestacija je izgradila nova prijateljstva između mladih i njihovih porodica koji učestvuju u bogatstvu naših različitosti ali i sličnosti na zajedničkom duhovnom prostoru.
Na svakoj manifestaciji skakača sa najdužom tradicijom kragujevački skakači su najbrojniji učesnici odmah nakon mostaraca a i reakcije publike su takve kao da skaču domaći skakači.
Skokovi u vodu sa visinskih skakaonica su postali popularni i u Kragujevcu, osnovan je Klub extremnih sportova koji beleži najbolje rezultate u zemlji.
Grad Kragujevac i centralna sarajevska opština Stari Grad su postale prve dve lokalne samouprave na području bivše Jugoslavije koje su potpisale povelju o bratimljenju tako da je ova opština redovno domaćin našeg karavana.
Nakon prva tri kragujevačka tandem bicikla, broj istih se u Srbiji uvećao na 15 a na prostoru ex yu sada ih ima preko 30 zahvaljujući ovom vidu nihove popularizacije.
Dvojica kragujevačkih tandem biciklista su izborila normu za predstojeću paraolimpijadu.
Pored tandem biciklista put Mostara kreću i solo biciklisti tako da je ovo postala opće biciklistička manifestacija.
O TANDEM BICIKLU I TANDEM BICIKLIZMU.
NAJINTEGRALNIJA DISCIPLINA PARAOLIMPIJSKOG PROGRAMA
Tandem bicikl je osmišljen početkom XX veka u Švedskoj sa ciljem da se razbije monotonija solo vožnje na dugim stazama ali je veoma brzo postao omoljeni sportsko-rekreativni rekvizit zaljubljenih tako da je prozvan biciklom zaljubljenih ili ljubavni bicikl.
Nedugo zatim, osobe sa senzornim problemima (slepe i slabovide) su ga prepoznale kao idealno sredstvo za timsku fizičku aktivnost u tandemu sa videćim partnerom.
Već na prvoj paraolimpijadi u Torontu 1976. tandem biciklizam je uvršten u paraolimpijski program.
Pilot (osoba zdravog vida) i kopilot (slepa ili slabovida osoba) čine tandem na jednom bidiklu dužeg međuosovinskog rastojanja sa dva sedišta, dva pogona i dva volana od kojih je samo prednji u funkciji a zadnji služi za oslonac.
Upravljačke i kočione komande su poverene pilotu ali oba vozača angažuju ideničnu pogonsku snagu sinhronizovanim pedaliranjem.
Na ovaj način, tandem biciklizam je postao najintegralnija disciplina paraolimpijskog programa u kojoj učestvuju zdrav i biciklista sa senzornim invaliditetom.
Biciklizam je tako postao timski sport jer na jednom biciklu učestvuju dva natjecatelja.
Prvi predstavnik Srbije u ovoj disciplini bio je tandem kragujevačkog “JUNIORA” na paraolimpijadi u Londonu 2012. punih 38 godina nakon uvrštavanja ove discipline u paraolimpijski program.
“XVII TRADICIONALNI TANDEM BICIKLISTIČKI MARATON KRAGUJEVAC-MOSTAR 2020.”
Ove godine, biciklisti će uraditi ono što je najbolnije za sportaša, ostaće kod kuće.
Uprkos prevelikoj želji da održe tradiciju drage manifestacije koju marljivo grade i sa posvećenošću neguju punih 17 godina kao i veliko prijateljstvo među gradovima, naš tim će poštovati preporuke i preventivne mere u cilju sprečavanja širenja pandemije.
Ipak, trojica skakača će predstavljati Kragujevac na manifestaciji sa jednom od najdužih tradicija na svetu.
Marko PAVLOVIĆ, Marjan MILANOVIĆ i Goran BOJIĆ, uzeće učešće na 454. skokovima sa starog mosta.
Biciklistički tim koji ostaje u Kragujevcu ispratiće ih u petak 24.07.2020. ispred SC “Iskra” sa maskama na kojima će biti motiv manifestacije i krenuti na dugi trening kroz Šumadiju u čast skokova a skakačima poslati poruku mira i posrške.
O SKOKOVIMA SA STAROG MOSTA NA NERETVI
Prvi skokovi su održani još daleke 1566. godine, odmah nakon izgradnje mosta.
Prve zapise o njima ostavio je znameniti turski pisac i istoričar Evlija ČELEVIJA.
Tradiciju skokova nije prekinuo ni jedan rat pa čak ni poslednji tokom kojeg je most srušen.
Skakači su tada skakali sa improvizovane skele.
